home page         |         about the research project         |         student assignments         |         posting rules         |         related links         |         TC Workshop Presentations

Lancelot project Kraainem

SITE INFO


De projecten van Lancelot situeren zich in allerlei leegstaande gebouwen in allerlei buurten. 
Een voorbeeld is het domein in Kraainem dat het voormalige sportdomein was voor de werknemers van de Dexiabank.


USE / USER(S)


Lancelot biedt via tijdelijke bewoning van leegstaand vastgoed bescherming tegen vandalen en krakers, een permanente toezicht op de technische staat van het pand en een beperkte vorm van onderhoud, zodat er geen waardedaling en verpaupering kunnen optreden.
Kandidaat-bewoners moeten voldoen aan een aantel voorwaarden (geen kinderen of huisdieren, verplicht bewijzen van een inkomen,...). Er geldt voor de bewoners een opzegtermijn van 2 weken.
Lancelot levert, uiterlijk 4 weken na de schriftelijke opzegging door de eigenaar, het pand weer op in de staat waarin het zich bevond.



ORGANISER


Lancelot is een professionele organisatie, gespecialiseerd in het beheren van leegstaand vastgoed door middel van tijdelijke bewoning, ongeacht de termijn.
Lancelot werkt voor een grote verscheidenheid aan opdrachtgevers. Hieronder bevinden zich beleggers en investeerders, projectontwikkelaars, vastgoedeigenaren, makelaars, schoolbesturen, gemeentelijke- en provinciale- en rijksoverheden, woningbouwverenigingen etc.


TIMEFRAME



Lancelot beheert probleemloos alle denkbare soorten vastgoed. Panden die zich niet direct lenen voor bewoning worden met simpele mobiele voorzieningen hiervoor toch geschikt gemaakt. Panden die Lancelot in beheer heeft zijn bijvoorbeeld kantoren, scholen, boerderijen, winkels, bejaardenhuizen, kastelen, gemeentehuizen, sporthallen, bioscopen, kerken etc.
Het domein in Kraainem, dat toebehoort aan Dexiabank is sinds xxx buiten gebruik. Voordien werden hier allerhande activiteteiten georganiseerd voor de werknemers zoals sportdagen, bedrijfsfeesten,... Momenteel staat het domein (in 2 delen) te koop.

pleinOPENair (editie 2010)

SITE INFO



Het project kent geen vaste locatie, het vindt plaats op diverse locaties in het Brussels Gewest die volgens de organisatoren onder de aandacht dienen gebracht te worden.
Tegenwoordig bevinden onze sites zich steeds vaker in volkswijken, de organisatie wil vermijden daar als aliens toe te komen, maar dit vergt veel voorbereiding.
De bezoekers  leren de locaties op een andere manier kennen (soms zeggen de mensen 'dit is een toffe plek, hier zou ik ook wel willen wonen,…’ dan vraagt de organisatie zich soms af in welke mate ze zelf bijdragen tot de 'gentrificatie' door dit publiek naar dergelijke plekken te brengen).


USE / USER(S)



PleinOPENair is een rondtrekkend openlucht filmfestival, in combinatie met concerten, wandelingen op de locaties, workshops en andere animatie.
Het doel is om alternatieve films te vertonen en per jaar wordt min of meer rond een thema gewerkt. De thema’s worden gekozen dor het team van Cinema Nova en worden groten-deels door henzelf uitgewerkt. Het gaat over dingen die hen bezighouden en over actuele zaken op vlak van publieke en/of private stedenbouwkundige ontwikkelingen (vb. over de ZIR, gentrification, ‘le plan logement’, een bepaalde wijk,…).
De locaties, samen met de thematieken waren de aanleiding tot het ontstaan van het concept van het festival.



ORGANISER



Het festival pleinOPENair wordt georganiseerd door Cinema Nova. Het team van Cinema Nova zorgt voor de selectie ven de fims die vertoond zullen worden en legt contacten tussen verschillende andere partijen (zoals onderzoekers, constant, handelaars,…) die gevraagd worden te helpen bij de organisatie van de bijkomende activiteiten (workshops, wandelingen,…).
Voordien werd Cinema Nova per project gefinancierd, toen was het niet moeilijk om subsidies te krijgen voor het festival. Nu wordt het festival gefinancierd door Cinema Nova zelf (omdat het erkend is volgens het Kunstendecreet) en gesubsidieerd door de stad Brussel, de VGC en de COCOF.



TIMEFRAME



Omdat het project ieder jaar plaatsvindt op andere plekken die volgens de organisatoren onder de aandacht dienen gebracht te worden, werden reeds zeer uiteenlopende soorten plaatsen bezocht. De sites hebben gemeen dat het volgens de organisatie plaatsen zijn die potentieel publieke ruimtes zouden kunnen zijn, maar die doorgaans niet zo opgevat zijn.
In het weekend (vrij-za-zo) vindt het festival meestal plaats op hoofdlocaties; op woensdagen meestal op kleinere locaties (waar de bezoekers ‘ontvangen’ worden, door een vereniging,…).

Cityscape

SITE INFO



Het project is gelegen in de wijk Louiza-Langehaag, een wijk met een gemiddelde bevolkingsdichtheid, die geleden is op het grondgebied van de gemeentes Elsene en Brussel-Stad. De wijk is vlakbij de Zavel gelegen en bevat een belangrijk handelscentrum. Er zijn ook veel uitgangsmogelijkheden.


USE / USER(S)



Het project betrof een tijdelijke kunstinstallatie die een soort publieke ruimte  creëerde op een braakliggend terrein. De ontwerper was Arne Quinze.
Volgens AQ diende de installatie 'als communicatiemiddel, om interactie tussen mensen te creëren, zowel lokaal (ontmoetingen op en rond de site, er werd over gepraat en op gereageerd in Brussel) als internationaal (via sms, blogs, twitter, google,…).
Volgens de handelaarsvereniging Brussel Louise: ‘via het kunstwerk moet de wijk opnieuw een commercieel centrum worden waar Brussel trots op kan zijn’ (uit artikel BDW 02.08.2007).



ORGANISER



Het project ging door op uitnodiging van Patrick Grauwels (privépersoon, zaakvoerder van het evenmentenbureau iRoad, initiatiefnemer en uitbater van de site met installatie).
Het terrein werd ter beschikking gesteld door ProWinko (Nederlandse projectontwikkelaar en eigenaar van de site)
BMW Mini (BeLux) was de ‘mecenas’ = betaalde de volledige installatie.
Het project werd verder ondersteund door het Ministerie van Economie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de gemeente Elsene en door Brussel Louise (de vereniging van handelaars).



TIMEFRAME



Hoe lang de plek leegstond voor het project is niet heel duidelijk. Voordien stonden er op deze site voornamelijk woningen, waarvan de afbraak voor een redelijk wat ophef zorgde. De voormalige bebouwing werd namelijk gesloopt om plaats te maken voor de ontwikkeling van een grootschalig vastgoedproject (Heron City met dertien filmzalen, fitnessruimtes, kantoren en een zwembad), maar dit bleek niet in overeenstemming met het Gewestplan. Er werden voor de site sindsdien reeds verschillende plannen opgemaakt (door verschillende partijen), maar tot nog toe kon hiervoor geen vergunning worden verkregen of de verkregen vergunningen werden steeds weer aangevochten.

vzw Woningen 123 Logement

SITE INFO



Het project vindt plaats in de relatief kleine Onze Lieve Vrouw Ter Sneeuwwijk, die volledig op het grondgebied van de gemeente Brussel-Stad en binnen de ‘vijfhoek' (gevormd door de Kleine Ring rond de stad) ligt. Het is dus een echte centrumwijk. De wijk heeft een lage bevolkingsdichtheid (omwille van de grote concentratie aan kantoren).
De Onze Lieve Vrouw Ter Sneeuwwijk was oorspronkelijk een zeer volkse wijk met veel steegjes en doodlopend wegen. In 1874 besloten deze ‘armtierige’ wijk in de nabijheid van het Parlement te verfraaien. Onder het mom van sanitaire voor-zieningen werd de bevolking onteigend en werd de wijk volledig afgebroken en geherstructureerd in eclectische stijl.



USE / USER(S)



Woningen 123 Logements richt zich  tot een divers publiek van mensen die samen in een gemeenschappelijk woonproject willen stappen (sommigen uit noodzaak: ze hebben geen inkomen of niet de juiste papieren, anderen eerder uit engagement). De vereniging wil wil ‘sociale integratie doorheen het wonen’ realiseren. Het organiseren van sociale, culturele en socio-economische activiteiten, waarin de bewoners worden betrokken, draagt bij tot de emancipatiestrategie.
In de Koningsstraat wordt in dit kader iedere zondagavond een ‘table d’hôte’ georganiseerd. Er is ook een fietsenatelier, een houtatelier, enz... en in de gelijkvloerse zaal 'Bokal Royal' worden regelmatig allerlei activiteiten georganiseerd.



ORGANISER



De vzw Woningen 123 Logements werd in 2004 opgericht in het kader van de bezetting van het Hotel Tagawa. De raad van bestuur bestaat ong. uit 17 personen, de leden zijn alle bewoners en enkele ondersteunende organisaties zoals: ‘Bij Ons  /Chez Nous’, ‘Fébul’, ‘Dune’ en ‘L’Autre Lieu’.
Woningen 123 Logements wil oplossingen zoeken voor het zeer grote tekort aan (betaalbare) woningen in Brussel. De organisatie komt op voor wie (omwille van financiële of andere redenen) moeite heeft met het vinden van een woning en wil ‘sociale integratie doorheen het wonen’ realiseren. Hiertoe neemt de vereniging tijdelijk leegstaande gebouwen in Brussel in en stelt ze ter beschikking als woonruimte.



TIMEFRAME



Dit voormalige kantoorgebouw, in de Koningsstraat, dat in eigendom is van het Waalse Gewest, werd in 2005 verlaten door de vorige gebruiker. Tot de inname door de tijdelijke gebruikers (in 2007) stond het gebouw daarna gewoon leeg. Omdat er in het gebouw een nog werkende electriciteitscentrale is kon het echter niet door het Gewest verkocht worden en moest men het nog steeds onderhouden.
De toekomstige bestemming van het gebouw is onzeker, maar er zijn geruchten dat het Gewest het gebouw wil verkopen.

Actionfields (Precare)

SITE INFO



Het project is gelegen in de wijk Marollen, de oudste volkswijk van Brussel, die vandaag nog een redelijke sociale authenticiteit kent. De wijk is gelegen op het grondgebied van de gemeente Brussel-Stad en kent een hoge bevolkinsdichtheid en een grote diversiteit aan nationaliteiten.
In de wijk is geen industrie en weinig KMO aanwezig, de tertiaire sector is wel goed vertegenwoordigd, maar het personeel komt van buiten de Marollen (50% van de bevolking van de wijk leeft van een vervangingsinkomen).
Er is in deze wijk een grote conentratie aan sociale woningen en de centrale administratie van het OCMW van de stad Brussel is ook in deze wijk gelegen.





USE / USER(S)




Op het gelijkvloers van het gebouw (in de voormalige winkelruimte) is een kunstgallerie ingericht die 5 a 6 tentoonstellingen per jaar huisvest. Oorspronkelijk was het de bedoeling van de galeriehouder om hier ook lezingen, debatten, cultuuravonden,… te organiseren, maar de momenteel is hier niet genoeg tijd voor.
De galerie wordt georganiseerd ten behoeve van kunstenaars: zodat zij hun werk tentoon kunnen stellen en verkopen, de galeriehouder verdient hierop.

(Op de verdiepingen, bevinden zich kunstenaarsateliers, die geheel onafhankelijk hiervan zijn.)




ORGANISER



De galeriehouder is een privépersoon (wil graag zelfstandige in bijberoep worden), die de galerie alleen organiseert (oorspronkelijk gestart in samenwerking met Jan Verbruggen, maar gesplitst door onenigheid over het doel en de opvatting van het project).
De galerie is in het gebouw terechtgekomen via PRECARE, een project van de vzw City Mine(d) waarin voorzien werd in bemiddeling tussen eigenaars van tijdelijk leegstaande gebouwen en artistieke of sociale initiatieven die een atelier, bureau of werkplek zochten (juridische, financiële en administratieve ondersteuning, het project liep van 1999 tot eind 2009). Intussen is er een rechtstreekse overeenkomst met de eigenaar.





TIMEFRAME




De ruimte is als winkelrimte gebouwd en heeft altijd als winkel  dienst gedaan tot het gebouw door het OCMW gesloten werd, onzeker, vermoedelijk rond 2004. Daarna stond het hele gebouw enkele jaren gewoon leeg.
In afwachting van herbestemming of renovatie heeft Precare een overeenkomst afgesloten met het OCMW om het gebouw tijdelijk ter  beschikking te stellen als werkruimte voor kunstenaars.
In de toekomst wil het OCMW het gebouw afbreken en nieuwe sociale woningen bouwen in de plaats, op het gelijkvloers opnieuw een winkel.

Zennestraat 17

SITE INFO




Het project is gelegen aan de rand van de Anneesens wijk,  op het grondgebied van de gemeente 'Brussel-Stad' en geprangd tussen de ontwikkelingspolen van het Zuidstation en de Dansaertzone. De wijk is een zeer dichtbevolkte  kansarmoedewijk, die wordt gekenmerkt door een verouderd huisvestingsbestand, een hoge concentratie allochtonen en een zeer jonge bevolking met weinig perspectieven inzake scholing en tewerkstellingskansen.
Dankzij een wijkcontract zijn heel wat verbeteringen gerealiseerd op vlak van huisvesting en openbare ruimte, keerzijde hiervan is echter een toenemende gentrification.



USE / USER(S)



Verschillende (voornamelijk Brusselse) vereniging actief in de beeldende kunsten kregen elk een deel van het gebouw in bruikleen. Twee maal werd het gebouw, gedrurende één maand, een publieke expositieruimte en kon er op onafhankelijke manier geëxposeerd worden. Er werden ook concerten, lezingen, feestjes en andere activiteiten georganiseerd en op het gelijkvloers werd tijdens de toonmomenten een tijdelijke bar geinstalleerd.
Volgens Jan Verrbruggen dienen werken te worden gearticuleerd in een ruimte en is het belangrijk mensen laten samenwerken hierrond; het gebouw creërde hiervoor een dieale plek: tussen het instituut en de studio.



ORGANISER



Ischa en Jan (privépersonen) sloten, onder de naam van de kunstenaarsvereniging ‘SECONDroom’ een overeenkomst met de eigenaar.
De andere organisaties sloten met SECONDroom een overeenkomst van ‘bruikleen’ en betaalden een vergoeding per m².



TIMEFRAME



Het gebouw werd tot feb. 2009 verhuurd aan de een over-heidsinstantie die het gebruikte als laboratorium, kantoren, opslagruimte. Omdat de overheid het gebouw niet meer wou huren vatte de eigenaar het plan op om het om te bouwen tot lofts (luxe residenties in de hogere prijsklasse).
Tijdens de ontwikkeling van deze plannen stelde de eigenaar het gebouw op eigen initiatief ter beschikking voor tijdelijke gebruikers. Het gebouw werd één maand na het vertrek van de vorige gebruiker voor één jaar ingenomen door hen.

Brouwerij Bellevue

SITE INFO



Het project situeert zich in de wijk 'Historisch Molenbeek', de 4e dichtst bevolkte wijk van Brussel. De wijk maakt deel uit van het lager gelegen gedeelte van de gemeente Sint-Jans-Molenbeek. Op sociaal vlak behoort Molenbeek tot de meest achtergestelde gemeenten van de agglomeratie. Historische Molenbeek wordt bevolkt door een jonge, vaak kwetsbare bevolking met een zeker aantal vreemdelingen, die in grote mate laaggeschoold zijn. Die bevolking heeft problemen op het gebied van werkgelegenheid, inkomen en onderwijs. Bovendien is er in de wijk een groot tekort aan groene ruimten en sport- en cultuuruitrusting.


USE / USER(S)



Het project van de Brouwerij Bellevue werkt op 2 sporen. Enerzijds richt ARTWORK zich met zijn tewerkstellingsproject op kansarme en laaggeschoolde jongeren, die men via begeleide stages in de kunstsector wil laten instappen in het werkleven. Anderzijds worden in het gebouw betaalbare atelierruimtes verhuurd voor jonge ondernemers in de artistieke sector. Op die manier krijgen zij de kans zich toch in Brussel te vestigen, (wat anders misschien onbetaalbaar voor hen zou zijn) en kunnen zijn meer energie en middelen steken in het groeien en zich ontwikkelen.


ORGANISER



Het gebouw wordt momenteel tijdelijk gebruikt door de vzw ART2WORK & het Platform Kanal, deze verenigingen zijn ontstaan vanuit het geëngaeerds middenveld in Brussel, die begaan zijn met de kanaalzone en haar bewoners.
De vzw werkt voor haar tewerkstelllingsporject samen met diverse partners op vlak van cultuur (o.a. Wiels en de Muntschouwburg).
De gemeente Molenbeek stelt momenteel het gebouw ter beschikking en de vzw krijgt ook verschillende subsidies van de overheid.



TIMEFRAME



In de voormalige brouwerij wordt al sinds eind de jaren ‘90 geen bier meer gebrouwen. In 2009 werd ook de functie als opslag van vaten tijdens de gisting opgegeven en werd het gebouw door de vorige eigenaar verkocht.
Momenteel zijn vanuit de ontwikkelaar en de gemeente (die elk een deel van het gebouw kochten) plannen in de maak voor het omvormen van het gebouw tot een hotel (in combinatie met een tewerkstellingsproject) en lofts. In dit toekomstig project is ook ruimte voorzien voor ART2WORK (zij het wel 1500 m² tov de 5000 m² die nu tijdelijk in gebruik zijn door hen).